Một số lý thuyết học nhạc lý piano cơ bản cho người mới bắt đầu
Khi bắt đầu học bất kể một loại nhạc cụ nào, người học đều phải bắt đầu từ việc học nhạc lý liên quan đến nhạc cụ đó. Đối với piano cũng vậy, học nhạc lý piano sẽ giúp người học nắm bắt một số kiến thức nhạc lý cơ bản nhất, là tiền đề để giúp người học có thể thực hành một cách hiệu quả. Dưới đây là những kiến thức cơ bản nhất về nhạc lý piano mà người học cần phải nắm được.
Xác định nốt nhạc trên bàn phím đàn
Bàn phím của đàn piano thường có 88 phím gồm có 36 phím đen và 52 phím trắng. Ngoài ra một số đàn piano cũng có 92 hoặc 97 phím, nhưng phổ biến nhất vẫn là loại 88 phím. Phím trắng được gọi là phím tự nhiên còn phím đen được gọi là phím hóa có chức năng thực hiện các nốt hóa thăng, giáng.
Đàn piano có 7 ký hiệu tương đương với 7 nốt nhạc cơ bản, gồm A, B, C, D, E, F, G tương ứng với La, Si, Đô, Rê, Mi, Fa, Sol.
Vị trí các nốt nhạc trên phím đàn
Các phím đen được chia thành nhóm 2 phím đen và nhóm 3 phím đen, các phím trắng thì nằm sát cạnh nhau.
Phím trắng nằm giữa nhóm 2 phím đen luôn là nốt D và phím trắng nằm giữa nhóm 3 phím đen là nốt G và A.
Xác định nhịp và gõ nhịp
Cách tính nhịp theo thứ tự:
Nốt đen = 1 phách đập (đập xuống và nhấc lên).
Nốt trắng = 2 phách đập = 2 nốt đen (đập xuống và nhấc lên) 2 lần.
Nốt tròn = 4 phách đập = 2 nốt tròn = 4 nốt đen (đập xuống và nhấc lên) x 4 lần.
Nốt móc đơn = ½ phách (đập xuống hoặc nhấc lên).
Nốt móc kép = ¼ phách (đập xuống đàn 2 nốt, nhấc lên đàn 2 nốt).
Cách ghi nhớ và đọc nốt nhạc
Để ghi nhớ nốt nhạc hiệu quả nhất cho người mới bắt đầu học nhạc lý piano bạn nên tập chép, đọc tên và nhìn trên phím đàn các nốt nhạc nằm trên dòng kẻ/nằm trên khe. Sau đó xác định trên phím đàn các nốt nhạc nằm trên dòng kẻ/nằm trên khe cách nhau một phím trắng.
Cách đọc nốt nhạc nhanh nhất khi học nhạc lý piano:
Bạn lấy các nốt nhạc dễ ghi nhớ (xác định đúng vị trí và tên gọi trên phím đàn) để làm mốc.
Quan sát trên bản nhạc các nốt nhạc tiếp theo đi lên hay đi xuống trên khuông nhạc, nằm trên bao nhiêu dòng, bao nhiêu khe thì ngón tay cũng di chuyển đi lên, đi xuống tương ứng bấy nhiêu phím đàn.
Sau đó luyện tập nhìn bản nhạc và di chuyển ngón tay trên phím đàn mà không cần nhìn bàn tay.
Cách đọc nốt nhạc khi học nhạc lý piano
Cách nhớ hợp âm
Hợp âm chính là một âm điệu được kết hợp từ vài nốt chạy theo nhau. Hợp âm thường có từ 3 nốt trở lên, nếu dùng 3 nốt người ta gọi là triads, dùng 4 nốt là tetrads, dùng 5 nốt gọi là pentads và 6 nốt là hexads.
Các chữ cái in hoa là hợp âm trưởng.
Các chữ cái in hoa có đi kèm chữ “m” phía sau là hợp âm thứ.
Người mới học piano cần phải nắm được có 14 hợp âm cơ bản gồm 7 hợp âm trưởng là A – B – C – D – E – F – G và 7 hợp âm thứ là Am – Bm – Cm – Dm – Em – Fm – Gm.
Các thứ tự dấu hóa và trường độ nốt nhạc
Có hai loại dấu hóa là dấu thăng và dấu giáng. Khoảng cách giữa các phím đen và phím trắng liên tiếp nhau trên đàn là ½ cung. Dấu thăng (#) là tăng ½ cung còn dấu giáng (b) là giảm ½ cung.
Các dấu thăng và dấu giáng được cố định ở đầu khuông nhạc, dựa vào số lượng dấu thăng/giáng để xác định các nốt tăng lên hay giảm xuống ½ cung. Có thể căn cứ bảng thứ tự thăng/giáng dưới đây để xác định các nốt nhạc nào bị thăng/giáng.
Trường độ nốt nhạc được nhận biết là có dấu chấm ở đằng sau. Dấu chấm là nốt bằng ½ trường độ nốt đứng trước nó.
Trên đây là những kiến thức cơ bản nhất học nhạc lý piano. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn có thể tự học và chinh phục đam mê chơi đàn piano của mình.
